De doos van Pandora

Het Gentse hof van beroep heeft een heel opmerkelijk arrest geveld in een zaak tegen een vrouwelijk lid van Les Frères et Soeurs du Calvaire en du Précieux Sang, een sektarische beweging die zich laat inspireren door de ideeën van de lichtjes kierewiete monseigneur Lefebvre. De vrouw mag haar kinderen niet betrekken in haar religieuze beleving. Doet ze dat wel, dan moet ze elke keer een dwangsom van 125 euro betalen. Ze verliest ook het ouderlijk gezag over haar drie dochters.

Wat spookte die vrouw allemaal uit met haar kinderen? Ze prentte hen in dat wie niet leeft volgens de wil van God zal branden in de hel, ze prevelde exorcismegebeden en legde zout op de tong van een zogenaamd 'bezeten' dochter en ze verbood haar drie dochters om op school een broek of een zwempak te dragen.

Volgens de rechter werden de kinderen daardoor in de war gebracht. Ze zouden geestelijk gezien nog niet zelfstandig genoeg hun eigen oordeel kunnen vellen over de overtuiging die hun moeder hen opdrong.

Uiteraard valt het toe te juichen dat een rechter duidelijk wil afbakenen waar vrije godsdienstbeleving eindigt en waar indoctrinatie van minderjarigen begint. Je zou het arrest op het eerste gezicht een overwinning kunnen noemen voor iedereen die begaan is met het zelfbeschikkingsrecht van kinderen en jongeren. Ouders hebben niet het recht om hun kinderen om het even wat wijs te maken. Toch heeft het hof van beroep willens nillens een doos van Pandora geopend door de nadruk te leggen op het psychisch letsel dat de omgang met hun moeder bij de kinderen zou kunnen veroorzaken. Dat begrip is veel moeilijker te omschrijven dan lichamelijk letsel.

Dat een rechter een getuige van Jehova verplicht om zijn ziek kind een bloedtransfusie te laten ondergaan, lijkt logisch in een beschaafd land. Maar laat ons eens doorredeneren. Mag een 'psychisch gekwetste' volwassene voortaan zijn of haar ouders voor de rechter dagen omdat ze hem of haar als kind naar een streng katholiek college hebben gestuurd? Mag de rechter de kinderen van Philip Dewinter 'beschermen' tegen hun vader omdat zij voortdurend in weer en wind racistische pamfletjes moeten bussen? Mag een zoon zijn vader aanklagen omdat hij elke zondag, tegen zijn zin, mee moet naar het voetbal terwijl hij liever het verzameld werk van Proust zou lezen? Mag een kind weigeren om naar school te gaan omdat de lessen hem/haar 'in de war' brengen? Mag je als ouder je kind wel voorlezen uit De Morgen of - God beware me - 't Pallieterke? Het valt te hopen dat dit arrest onverdraagzamen van allerlei slag niet op slechte ideeën brengt. Een kind bescherm je nog het best door het te leren hoe het met gevaar moet omgaan. Pas wanneer het daar zelf niet toe in staat is, is ingrijpen gewettigd én verplicht.


De morgen van 8 mei 2003.