Frankrijk wil kruisen, hoofddoeken en keppeltjes bannen

Meerderheid Fransen voorstander van verbod op alle religieuze symbolen op school

Meer dan de helft van de Franse bevolking is voorstander van een wet die het dragen van alle uiterlijke religieuze symbolen op scholen verbiedt. Het gaat dan niet alleen om de islamitische hoofddoeken, maar ook om christelijke kruisen en joodse keppeltjes. In het debat over de hoofddoek, dat zich in Frankrijk al heeft uitgebreid tot een discussie over de scheiding tussen kerk en staat, hebben verschillende politici, met president Chirac op kop, al voor zo'n wet gepleit.

Uit de opiniepeiling van het bureau CSA, die gisteren in Le Figaro Magazine werd gepubliceerd, blijkt dat 55 procent van de Franse bevolking voorstander is van een wet die het dragen van om het even welke religieus symbool op school verbiedt. Veertig procent is tegen zo'n maatregel.

De peiling werd op 29 oktober gehouden bij 1.004 personen ouder dan achttien jaar. Van de ondervraagden vindt 42 procent ook dat er minstens een compromis moet worden gezocht met de leerlingen die een hoofddoek dragen, vooraleer hen van school te gooien. Vijfendertig procent meent echter dat leerlingen die systematisch en nadrukkelijk een hoofddoek dragen, onmiddellijk moeten worden verwijderd; 15 procent is tegen iedere uitsluiting, ook als er geen compromis werd gevonden. De afgelopen maanden werden al enkele leerlingen met hoofddoek verbannen van middelbare scholen in Parijse banlieues omdat ze hun hoofdbedekking weigerden af te doen.

De vlammende discussie in Frankrijk over het dragen van hoofddoeken op school en tijdens het werk, groeide de laatste maanden uit tot een debat over laÔciteit en religie. President Chirac benoemde een commissie die zich sinds 1 juli onder leiding van de nationale ombudsman Bernard Stasi buigt over de scheiding tussen kerk en staat, een van de grondslagen van de Franse republiek. De commissie, die bestaat uit parlementariÎrs, filosofen, religieuze autoriteiten en wetenschappers, moet de president eind dit jaar een adviserend rapport overhandigen over de grenzen van de verschillende godsdiensten in het seculiere Frankrijk.

Hoewel er nog geen concrete stappen zijn gezet voor een wettelijke afbakening van die grenzen, gingen er al verschillende stemmen op om een nieuwe wetgeving op te stellen rond seculariteit en religie. President Chirac maakt er geen geheim van dat hij voorstander is van een wet die het openlijk dragen van religieuze symbolen in openbare instellingen verbiedt. Ook premier Jean-Pierre Raffarin heeft zich in het debat aan de zijde van Chirac geschaard.

Commissievoorzitter Bernard Stasi geeft toe dat een wet de hele zaak zou vereenvoudigen. "In het voordeel van de wet pleit de eenvoud", zei hij in een interview met de krant Ouest-France. "Een wet zou de verantwoordelijkheidslast kunnen wegnemen bij onderwijsinstellingen." Maar, zo zegt Stasi ook, "zo'n wet kan voer zijn voor fundamentalisten en kan ervoor zorgen dat moslimmeisjes niet meer naar openbare scholen gaan, wat vreselijk zou zijn".

Opvallend is de tegenkanting van minister van Binnenlandse Zaken Nicolas Sarkozy. Die meent dat de bestaande wetten voldoende zijn om de verschillende hoofddoekenconflicten op te lossen. Sarkozy, die in het verleden al verschillende keren de moslimgemeenschap tegen zich in het harnas joeg door onder meer een hoofddoekverbod te eisen voor pasfoto's, noemt de huidige pogingen om alle religieuze symbolen te verbannen 'laÔcistisch fundamentalisme'. Dat zijn ook de woorden die vertegenwoordigers van de katholieke kerk gebruikten. "Ik vind het onthutsend dat het hele debat zich nu toespitst op een wettelijk verbod", zei RenÈ RÈmond, katholiek historicus en lid van de commissie-Stasi, woensdag aan de bisschoppenconferentie in Lourdes.


De Morgen van 8 november 2003.